Idetë e mija për Kosovën dhe Qeveri të Hapur

Nga: James Michael DupontnSugjerimi im për qeveritë e botës është për t’u siguruar që njerëzit e vendit të tyre mund të jenë të lirë: të lirë nga licencat, të lirë nga patentat, dhe të lirë nga të qenit të detyruar për të instaluar dhe për të blerë softuer nga Microsoft ose kushdo tjetër që merr para për licensat e softuerëve.nMicrosoft .net është një gjë e bukur sigurisht, por me të vërtetë kufizon të ardhmen e bizneseve që e përdorin atë.nPër një kompani të vogël për të blerë të gjitha licencat për të punuar me .net, do të ishte shtrenjtë, për të paguar licencën e sistemit operativ, bazës së të dhënave dhe shërbimin do të duheshin edhe më shumë para.nKosova do të donte të mësojë në lidhje me këto gjëra, dhe ju duhet të dini se si të përdorin .net natyrisht me anë të mono dhe dotgnu, por është e rrezikshme se si ata janë aktualisht duke bërë këtë. Në vend që të blejnë licenca ata duhet të jenë përkthyer dhe duke përdorur softuerë të lirë si Linux që nuk ka patentë ose kufizime të licencës.nAta duhet ti mësojnë njerëzve për të drejtën e autorit (copyright) dhe të ligjit, dhe se si ata mund të mbrojnë veten e tyre.nNjerëzit nuk duhet të mësojnë të përdorin softuer që ata nuk kanë mundësi financiare ta përballojnë, sa më shumë njerëz që mësojnë të përdorin softuere të shtrenjta, dhe pirate, aq më gjatë dhe më e vështirë do të jetë për ata që të bëhen ligjorë dhe të lirë.nPopulli i Kosovës jetojn në një geto të softuerit të paligjshëm që kufizon mundësitë e tyre, ata nuk mund të hapin biznese apo të fillojnë web kompani me këso lloj softueresh ilegale. Të paktën nuk mund të hynë në Bashkn imin Europian me këtë.nNjerëzit kanë mësuar teknologji që nga vitet ‘90 në universitete, dhe teknologjia e sotme mund të mos jetë Microsoft-i, Microsoft është duke u venitur. Ne duhet ti japim Open Source-it / Kodit të Hapur dhe Linux-it një shans  pasi që ata janë e ardhmja jonë.nKëtu janë hapat që unë do të doja ti shihja të bëra:

1. Zbatimi i licencave creativecommons.org për Kosovën.
2. Në mënyrë të qartë ti bëjnë të gjitha të dhënat publike nga qeveria në bazë të një domeni publik apo licence Creative Commons.
3. Ti bëjë të gjitha të dhënat nga qeveria në një format të hapur dhe standarde jo, në formatin Microsoft Word.3.1 Gjithashtu qeveria duhet të publikojë të dhënat tabelare në formate të të dhënave të hapura, jo formatime të këqia në fajlle PDF3.2 Teknologjia Microsoft ASP .net nuk është e mirë për të dhënat publike, sepse ajo nuk mund të arrihen nga njerëzit që janë të verbër dhe njerëz që kanë nevojë për qasje në bazat e të dhënave. Qeveria duhet të përdorë teknologji standardeve të internetit dhe të mos kërkojnë Javascript-e për të hyrë në bazat e të dhënave.
4. Qeveria duhet të publikojë të gjitha të dhënat e hartave dhe ortofotot për publikun për përdorim nën një licencë publike. Ajo duhet të zbatojë një ndërfaqe openstreetmap.org për këto të dhënave publike.
5. ECDL është ti mësojë njerëzve për të përdorur kompjuterin, që është e mirë. Por e njëjta duhet të jetë ti mësojë edhe se si të përdorin OpenOffice, ashtu si Microsoft Office, Linux ashtu si dhe Microsoft, sepse njerëzit nuk kanë mundësi financiare për licenca të Windows.
6. Sistemi arsimor duhet të inkurajojë nxënësit që të përdorin dhe të shkruajnë në Wikipedia, duke bërë përkthim të artikujve nga Wikipedia Gjermane dhe Angleze në atë Shqipe dhe anasjelltas.
7. Qeveria e Kosovës duhet të  financojë zhvillimin e openoffice.org dhe libreoffice.org në gjuhën shqipe. Këto projekte kanë nevojë për ndihmë në përkthim.
8. Universitetet duhet të publikojnë kurse sikur që bën edhe ocw.mit.edu në mënyrë publike. Gjithashtu ato do duhej ti përdornin këto  teknollogji.
9. Ka me qindra projekteve open source / me kod burimor të hapur që kanë nevojë për fonde për përkthim, qeveria do duhej duhet ti financonte këto në vend që të japë para për Microsoft, Oracle e Cisco. Kjo do të sillte / ndërtonte aftësitë në Kosovë në vend që tu ipen para të huajve.